Sách gì thế

Trong dòng chảy văn học hiện đại, không ít tác phẩm lấy đề tài chính trường làm trung tâm, nhưng không phải ai cũng có thể khai phá được chiều sâu và bản chất đa tầng mà chính trường hàm chứa. Cuốn tiểu thuyết “Vinh Nhục” của Sở Ngư, một tác giả hiện thực tài năng, đã thể hiện xuất sắc điều đó. Tác phẩm không chỉ xây dựng nên một bức tranh toàn cảnh về chính trường với lòng tham, quyền lực và sự đấu tranh đạo đức, mà còn dẫn dắt người đọc đến một hành trình khám phá ý nghĩa đích thực của “vinh nhục” trong cuộc sống.

Mở đầu của “Vinh Nhục” đầy kịch tính và cuốn hút: Hình ảnh một công nhân lao động, vì không đòi được lương, quyết định nhảy lầu tự tử trên tầng 33 của khách sạn cao cấp. Song, ở bên kia, nhân vật chính – cán bộ Sở tiếp dân tỉnh, Diệp Tri Thu, được giao nhiệm vụ liều lĩnh cứu người. Từ những dòng đầu tiên, Sở Ngư không cầu kỳ giấu đi cao trào, mà mạnh dạn đẩy cốt truyện lên đỉnh điểm, khiến người đọc bị cuốn hút ngay lập tức. Tình tiết này ngay lập tức mở ra hàng loạt chuỗi sự kiện cùng một mạng lưới nhân vật chồng chéo, phản ánh thực tế đời sống nơi hậu trường chính trị.

Điểm mạnh tiếp theo trong cách viết của Sở Ngư chính là khả năng tạo dựng và đan xen cấu trúc nhân vật với hệ thống quan hệ xã hội đầy tinh vi. Ở trung tâm câu chuyện là hành trình phát triển của nhân vật chính Diệp Tri Thu, từ một cán bộ bình thường cho đến khi trở thành một người có ảnh hưởng ở cấp thành phố. Trong quá trình ấy, anh đối mặt và tương tác với nhiều nhân vật khác nhau, từ những người bạn cũ trong giới học thuật, đến những chính trị gia nhiều thủ đoạn. Sự tiến hóa của câu chuyện không hề gián đoạn hay rời rạc – mỗi chi tiết dường như đều được đặt để một cách tỉ mỉ và khéo léo, đưa độc giả đi sâu hơn vào mạch chính của cốt truyện. Đáng chú ý hơn, thông qua việc xây dựng nhiều lớp nhân vật, tác phẩm như một tấm gương phản chiếu từng mảnh nhỏ trong xã hội thực tại.

Một đặc trưng độc đáo của “Vinh Nhục” là ở cách tác giả thể hiện chủ đề chính – sự suy ngẫm về “vinh nhục” – thông qua lời nói và hành động của các nhân vật chứ không đơn thuần là lời trần thuật từ tác giả. Diệp Tri Thu, qua cuộc sống và những tình huống phải đối mặt, từng bước nhận ra rằng vinh quang tột bực nhiều khi đi kèm với những hiểm họa khó lường. Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất của toàn bộ câu chuyện chính là lúc anh trò chuyện với Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật tỉnh, người khẳng định đầy sâu sắc rằng khi con người bị sự vinh danh che mờ lý trí, họ có thể dễ dàng tự đào mồ chôn mình bằng cái bẫy của lòng tham.

Bên cạnh đó, tiểu thuyết còn đặt yếu tố triết lý làm nền tảng cho sự phát triển chủ đề, đặc biệt là tinh thần “không sợ vinh, không nao nhược khi nhục”. Điển hình như nhân vật Diệp Tri Thu, vào một thời điểm khó khăn nhất, đã được người tiền nhiệm của mình – hiện đang chịu án tù vì tham nhũng – viết tặng cho bốn chữ “Vinh Nhục Bất Kinh”. Đằng sau lời nhắn nhủ ấy là những bài học cay đắng tích lũy từ những sai lầm của quá khứ, để nhấn mạnh rằng sự bình tĩnh và tỉnh táo là mấu chốt giúp con người vượt qua mọi thử thách.

Điểm nhấn khác biệt của “Vinh Nhục” nằm ở cách sử dụng kiến thức, không chỉ để tô điểm cho nội dung mà còn để làm phong phú thêm mạch truyện và chiều sâu tư tưởng. Từ những chi tiết về nghệ thuật thư pháp, y học cổ truyền, cho đến các kiến thức về trà đạo, tất cả đều được Sở Ngư lồng ghép rất tự nhiên, tạo nên một chất liệu tinh tế và thuyết phục. Độc giả không chỉ đọc một tác phẩm văn học mà dường như còn được khám phá những tiểu tiết cấu thành văn hóa và lịch sử.

Trên tất cả, “Vinh Nhục” không chỉ là một bản hùng ca về chính trường, mà còn là một bức thông điệp nhân văn về cách con người nên đối mặt với cuộc đời. Nhân vật chính Diệp Tri Thu, dù có những điểm yếu rất “đời thường”, vẫn là hiện thân của một người chính trực, không bị khuất phục bởi lợi ích và sự cám dỗ của quyền lực. Anh tiêu biểu cho hình ảnh của sự minh bạch và trí huệ, liên tục đối mặt với “vinh nhục” bằng thái độ lạc quan và điềm nhiên trước tất cả sóng gió.

Như nhà văn Phùng Tử Khải đã từng viết: “Không sợ tình cảm, không vướng bận dĩ vãng, không lo sợ tương lai” – đây không chỉ là phương châm dành cho những người làm chính trị, mà còn là bài học quý giá cho tất cả chúng ta. Với “Vinh Nhục”, Sở Ngư đã gửi đi một thông điệp sâu sắc về đạo đức, sự tự trọng và tinh thần kiên định trước những thử thách của số phận. Đây là một tác phẩm mà mỗi độc giả yêu thích chính luận và triết lý sống không thể bỏ qua.