Thomas E. Ricks, một nhà báo và tác giả nổi tiếng người Mỹ, đã mang đến cho độc giả một góc nhìn sâu sắc về những nguyên tắc nền tảng của nước Mỹ thông qua cuốn sách Nguyên tắc lập quốc. Cuốn sách này không chỉ là một công trình nghiên cứu lịch sử mà còn là một lời kêu gọi đầy thuyết phục để chúng ta nhìn lại và tái khám phá các giá trị cốt lõi, các nguyên tắc mà những nhà lập quốc Hoa Kỳ đã học được từ thế giới cổ đại Hy Lạp và La Mã.
Ý tưởng viết sách của Ricks được khởi nguồn sau cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2016 khi Donald Trump lên nắm quyền. Từ bối cảnh đầy chia rẽ và tranh cãi của nước Mỹ, tác giả nhận thấy một nhu cầu cấp thiết trong việc quay về với “các nguyên tắc đầu tiên” (“first principles”) – những gốc rễ tư duy mà các nhà lập quốc đã sử dụng để thiết lập một nền tảng cho quốc gia. Đây không chỉ là một chuyến hành trình lịch sử về mặt học thuật mà còn là một hành trình tìm kiếm giá trị đạo đức và ý nghĩa trong thế giới đương đại.
Một trong những điểm nổi bật trong cuốn sách là sự ảnh hưởng mạnh mẽ của văn hóa và triết học La Mã đến suy nghĩ và hành động của những nhà lập quốc Hoa Kỳ. Ricks giải thích rằng, các nhà lập quốc không chỉ bị hấp dẫn bởi câu chuyện lịch sử của Rome, mà còn học hỏi từ các triết lý về “đức hạnh” (virtue) – niềm tin rằng lợi ích chung và tinh thần công dân là điều gắn kết xã hội. Tuy nhiên, họ cũng nhanh chóng nhận ra rằng lý tưởng này, khi chỉ dựa trên niềm tin vào lòng vị tha và tinh thần công dân, không thể tự mình duy trì một xã hội bền vững. Đây là lý do khiến cấu trúc chính trị Hoa Kỳ phải vận hành trên cơ chế phức tạp hơn, để giảm thiểu nguy cơ tan rã do tính phe phái, mâu thuẫn nhóm, hay các lợi ích cá nhân chi phối.
Một vấn đề khác mà Ricks đưa ra là sự thất bại của các nhà lập quốc trong việc đối diện với vấn đề phân biệt chủng tộc và nô lệ. Ông diễn giải rằng, dù có những tư tưởng cao cả và tiến bộ trong nhiều khía cạnh, các nhà lập quốc vẫn để lại những lỗ hổng đầy tranh cãi về mặt công bằng xã hội. Trong bối cảnh hiện tại, khi cuộc đấu tranh về quyền bình đẳng vẫn tiếp diễn, điều này khiến chúng ta phải suy ngẫm sâu sắc về cách tiếp tục hoàn thiện xã hội từ chính những nguyên tắc nền tảng ấy.
Một khía cạnh thú vị khác mà Ricks khai thác là tính cách và điểm mạnh, điểm yếu của các nhân vật lịch sử. Ông đặc biệt nhấn mạnh sự khiêm tốn và lòng tự giác học hỏi của George Washington, vị tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ. Theo ông, Washington, mặc dù không được đào tạo bài bản, nhưng lại bù đắp bằng khả năng hợp tác và lựa chọn đồng sự tài năng như Alexander Hamilton để giúp mình. Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy sự lãnh đạo không bao giờ chỉ dựa vào tố chất cá nhân, mà còn phải biết tận dụng nguồn lực và trí tuệ quanh mình để tạo thành một tập thể vững mạnh.
Một thông điệp xuyên suốt trong tác phẩm của Ricks là sự cần thiết phải quay trở lại với lợi ích chung và tìm kiếm tiếng nói chung trong bối cảnh hiện đại. Sự chia rẽ, tính phe phái, và chủ nghĩa cá nhân đã trở thành những thách thức lớn. Tác giả kêu gọi độc giả nhớ lại tư duy của những nhà lập quốc, những người đã xây dựng quốc gia trên nền tảng của việc nhìn nhận xa hơn sự khác biệt và đặt mục tiêu chung lên hàng đầu.
Nguyên tắc lập quốc không chỉ là một cuốn sách lịch sử đơn thuần mà còn mang tính chất cảnh tỉnh. Đây là một cuộc trò chuyện giữa quá khứ và hiện tại, một lời nhắc nhở quan trọng rằng lịch sử luôn là nguồn bài học quý giá để chúng ta khám phá và hiểu rõ hơn về chính mình, cũng như cách xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Với giọng văn sâu sắc và tư duy phân tích sắc bén, Thomas E. Ricks đã mang đến không chỉ kiến thức mà còn là cảm hứng để mỗi chúng ta tự hỏi: Những nguyên tắc đầu tiên của thế giới cổ đại có còn giá trị đối với chúng ta hôm nay? Và quan trọng hơn, chúng ta có dám áp dụng chúng để vượt qua những thách thức mới đang đối mặt hay không?
Cuốn sách này không chỉ dành cho những ai yêu thích lịch sử mà còn hướng đến tất cả những độc giả đang tìm kiếm sự kết nối giữa lý tưởng và thực tiễn, giữa quá khứ và tương lai. Đây thực sự là một tác phẩm để đọc chậm, suy ngẫm, và hành động.
Nguồn: https://www.innovativepolicysolutions.org/articles/first-principles-by-thomas-e-ricks-a-book-review
Để lại một bình luận Hủy