Sách gì thế

James Suzman, một nhà nhân chủng học nổi tiếng, trong tác phẩm “Lịch sử việc làm” đã mang đến một cái nhìn toàn diện và sâu sắc về lịch sử của công việc từ thuở ban đầu của loài người cho đến kỷ nguyên tự động hóa hiện đại. Tác phẩm này được xây dựng dựa trên nhiều ngành học như nhân chủng học, khảo cổ học, sinh học tiến hóa, động vật học, vật lý và kinh tế học. Qua đó, Suzman không chỉ thách thức những giả định hiện đại về công việc mà còn đặt ra những câu hỏi căn bản về mối liên hệ giữa lao động và bản sắc của con người.

Một trong những điểm nổi bật của cuốn sách là việc Suzman truy nguyên tiến trình của công việc từ thời kỳ săn bắt hái lượm cho đến cuộc cách mạng nông nghiệp và sự đô thị hóa sau này. Đối với phần lớn lịch sử, con người không phải làm việc nhiều như ngày nay. Trong các xã hội săn bắt hái lượm, thời gian lao động trung bình chỉ khoảng 15 giờ mỗi tuần. Điều này tạo nên sự đối lập rõ rệt với văn hóa lao động hiện đại, vốn bắt nguồn từ sự chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp cách đây khoảng 10.000 năm. Cuộc cách mạng nông nghiệp không chỉ thay đổi cách chúng ta tương tác với môi trường mà còn định hình lại cách chúng ta nhìn nhận thời gian và giá trị của công việc.

Suzman nhấn mạnh rằng chính sự chuyển đổi sang sản xuất lương thực đã khởi nguồn cho một “ý thức kinh tế” hoàn toàn mới, trong đó ưu tiên hàng đầu được đặt vào năng suất và sự tăng trưởng. Từ đó, một nền văn hóa công việc đầy căng thẳng, mang tính tập trung vào sản lượng và lợi ích kinh tế, bắt đầu chiếm lĩnh xã hội hiện đại. Suzman không ngần ngại chỉ trích sự ám ảnh của thời đại chúng ta về công việc. Ông lập luận rằng chính hệ thống kinh tế hiện tại, với sự tôn sùng tăng trưởng và năng suất, đã khiến chúng ta xa rời sức khỏe, hạnh phúc và sự bền vững của môi trường. Văn hóa lao động hiện đại, theo Suzman, không chỉ thiếu bền vững mà còn mang lại những tác động tiêu cực lâu dài đối với cả con người và hành tinh.

Khi bàn về tự động hóa, Suzman gợi mở một kịch bản mà ở đó, tương lai của công việc có thể khác biệt đáng kể so với hiện tại. Sự tiến bộ của công nghệ có tiềm năng thay đổi mối quan hệ của chúng ta với công việc, mang lại cơ hội để xây dựng một xã hội công bằng và bền vững hơn. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định rằng để đạt được điều này, chúng ta cần hiểu rõ cách tổ tiên của mình nhận thức và thực hiện công việc. Bài học từ lịch sử có thể giúp chúng ta tưởng tượng ra những kịch bản mới khả thi, nơi mà công việc không còn bị ràng buộc bởi những động lực kinh tế cổ điển mà thực sự phục vụ cho sự thăng hoa của con người.

Một khía cạnh đầy triết học và xã hội trong cuốn sách là việc Suzman đặt câu hỏi về cách chúng ta định nghĩa công việc. Tại sao chúng ta chỉ coi công việc là những gì mang lại thu nhập, và tại sao lại ít nhắc đến khía cạnh “phục vụ linh hồn” của lao động? Những câu hỏi này không chỉ khiến độc giả suy ngẫm mà còn khuyến khích mỗi người tự đánh giá lại giá trị của công việc trong cuộc sống cá nhân. Theo Suzman, cách chúng ta hiểu và tương tác với công việc không nên chỉ giới hạn ở khía cạnh kinh tế mà cần phải xét đến ý nghĩa tinh thần và vai trò của nó đối với phúc lợi tổng quát.

Bài viết của Beshara Magazine không chỉ phản ánh các luận điểm chính trong sách mà còn mời gọi độc giả tham gia vào một cuộc thảo luận sâu rộng hơn về những chủ đề mà Suzman đề cập. Bằng cách suy xét kỹ lưỡng mối quan hệ giữa chúng ta và công việc, độc giả được khuyến khích đặt câu hỏi về thế giới mà chúng ta đang xây dựng, liệu nó có phản ánh đúng các giá trị thực sự của bản thân và có góp phần vào sự thịnh vượng lâu dài hay không.

Tóm lại,“Lịch sử việc làm” là một cuốn sách đầy trí tuệ và kích thích tư duy, đặt ra những vấn đề cấp thiết về bản chất của công việc trong xã hội hiện đại. Qua lăng kính của lịch sử và nhân học, James Suzman thách thức độc giả không chỉ nhìn lại quá khứ mà còn suy ngẫm về cách chúng ta có thể định hình một tương lai thi vị hơn, bền vững hơn và thực sự ý nghĩa hơn.

Nguồn https://besharamagazine.org/finance-global-affairs/work-deep-history-james-suzman/