Yuval Noah Harari, một sử gia và tác giả nổi tiếng toàn cầu, đã trở thành một trong những tiếng nói hàng đầu khi nói về lịch sử loài người, tương lai công nghệ và sự tiến hóa của nhân loại. Với cuốn sách “Sapiens” xuất bản năm 2014, Harari không chỉ định hình cách chúng ta nhìn nhận quá khứ mà còn mở ra những suy ngẫm đầy ám ảnh về tương lai. Trong một cuộc phỏng vấn với Anderson Cooper, ông đã chia sẻ nhiều góc nhìn độc đáo và sâu sắc về những vấn đề trọng yếu đang ảnh hưởng đến nhân loại ngày nay.
Ban đầu, “Sapiens” được dự đoán sẽ thu hút một lượng độc giả nhỏ trong lĩnh vực hẹp. Nhưng trái ngược với kỳ vọng, cuốn sách đã trở thành một hiện tượng toàn cầu. Với 65 ngôn ngữ và 96 tuần liên tiếp nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times, “Sapiens” chứng minh rằng các câu hỏi về cội nguồn và tiến hóa luôn có sức hút mạnh mẽ đối với con người. Điều đáng kinh ngạc là cuốn sách này bắt nguồn từ chính các bài giảng lịch sử thế giới của Harari khi ông còn là giảng viên tại Đại học Hebrew ở Jerusalem. Sự kết hợp giữa nền tảng về lịch sử trung cổ, quân sự và sự nhạy bén trong việc kết nối các sự kiện đã tạo nên tác phẩm mang tính cách mạng này.
Một trong những luận điểm nổi bật nhất của Harari là dự đoán về sự thay đổi trong quá trình tiến hóa của con người. Ông tin rằng với những đột phá nhanh chóng trong lĩnh vực công nghệ như trí tuệ nhân tạo và kỹ thuật di truyền, con người không chỉ có khả năng tái thiết cơ thể mà thậm chí có thể tạo ra những sinh vật mới vượt trội hơn hẳn Homo sapiens hiện tại. Harari hình dung rằng trong vòng một hoặc hai thế kỷ, Trái Đất có thể bị chi phối bởi những thực thể thông minh hơn con người hiện tại, thậm chí khác biệt với chúng ta hơn cả mức chúng ta khác so với loài tinh tinh.
Tuy nhiên, không phải tất cả đều là viễn cảnh tươi sáng. Những tiến bộ này, theo Harari, có thể dẫn đến một xã hội phân tầng rõ rệt, nơi những công nghệ tiên tiến chỉ thuộc về tầng lớp giàu có hoặc các quốc gia phát triển. Điều này có thể gây ra sự chia rẽ sinh học, nơi nhân loại không chỉ bất bình đẳng về kinh tế mà còn bị chia cắt bởi sự khác biệt về cấu trúc cơ thể và trí tuệ. Điểm đáng nói ở đây là Harari không lo ngại AI “tỉnh thức” hay có ý thức như trong khoa học viễn tưởng, mà ông e ngại sự vượt trội của trí tuệ máy móc phi ý thức trong việc đưa ra các quyết định vượt ngoài tầm kiểm soát của con người.
Harari cũng đặt tiến trình này trong một bối cảnh lịch sử dài hạn. Ông gợi nhắc về bước ngoặt lớn từ 70.000 năm trước, khi con người phát triển ngôn ngữ và khả năng hợp tác trong các nhóm lớn. Đây là chìa khóa giúp Homo sapiens không chỉ sống sót mà còn thống trị các loài người khác, như Neanderthals. Nhưng giờ đây, ông cảnh báo rằng chúng ta có thể đối mặt với một bước ngoặt mới, nơi trí tuệ và ý thức tách rời nhau, và AI có thể trở thành lực lượng chi phối mới, là dấu hiệu của một sự phân kỳ tiến hóa khác biệt.
Điều thú vị về Harari không chỉ nằm ở những suy nghĩ táo bạo mà còn ở cách ông sống và truyền cảm hứng. Trong đời sống cá nhân, Harari coi thiền định là một phần quan trọng trong việc giữ vững sự kết nối nội tại giữa ông và thế giới bên ngoài. Ông thường tham gia các kỳ thiền trong im lặng kéo dài đến 60 ngày. Harari cũng rất cởi mở về mối quan hệ cá nhân. Ông gặp người chồng của mình, Itzik Yahav, từ năm 2001 thông qua một ứng dụng hẹn hò tại Israel, và cả hai sau đó đồng sáng lập Sapienship. Đây là một công ty với sứ mệnh tạo ra những sản phẩm giáo dục và giải trí nhằm thúc đẩy tư duy phản biện và ý thức trách nhiệm toàn cầu.
Dù mang tư tưởng cảnh báo về nguy cơ từ công nghệ, Harari vẫn được những người đứng đầu ở Thung lũng Silicon như Bill Gates và Mark Zuckerberg kính trọng. Các tác phẩm của ông như “Homo Deus” và “21 Lessons for the 21st Century” đã nhận được sự khen ngợi từ những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn, từ cựu Tổng thống Barack Obama đến những nhà lãnh đạo công nghệ hàng đầu.
Yuval Noah Harari không chỉ là một sử gia hay nhà tư tưởng, mà còn là một người cung cấp những tầm nhìn đáng kinh ngạc về cả quá khứ và tương lai của loài người. Quan điểm của ông phản ánh một sự pha trộn giữa hy vọng và lo ngại, đồng thời nhắc nhớ chúng ta rằng những quyết định ngày hôm nay có thể định hình không chỉ chính chúng ta, mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ loài người trong hàng thế kỷ tới. Những lời ông nói không chỉ dành cho các nhà sử học hay giới học thuật, mà dành cho tất cả chúng ta – những người đang sống trong thời đại biến đổi chưa từng có.
Nguồn: https://www.cbsnews.com/news/yuval-noah-harari-sapiens-60-minutes-2021-10-31/
Để lại một bình luận Hủy