Sách gì thế

Không thể phủ nhận rằng từ cuối năm 2022, thế giới của chúng ta đã bước vào một kỷ nguyên mới – thời đại của trí tuệ nhân tạo tổng quát, khi AI như ChatGPT không chỉ đơn thuần là công cụ mà còn có thể đảm nhận những nhiệm vụ sáng tạo và tư duy mà trước đây chỉ con người mới làm được. Nắm bắt được sự chuyển mình đột biến này, Ethan Mollick – giáo sư tại Trường Kinh doanh Wharton đồng thời là tác giả của bản tin nổi tiếng One Useful Thing trên Substack – đã cho ra đời cuốn sách “Sống chung với AI” (tựa gốc: Co-Intelligence: Living and Working with AI) như một bản hướng dẫn rõ ràng và đầy cảm hứng dành cho bất kỳ ai đang sống, học tập và làm việc trong kỷ nguyên AI.

Cuốn sách đã nhanh chóng trở thành hiện tượng và giành được vị trí bestseller của New York Times nhờ góc nhìn thực tế, sáng suốt và dễ tiếp cận của Mollick. Không sa vào những lý luận thuần kỹ thuật hay bi quan, ông tập trung vào cách AI đang thực sự được sử dụng trong thực tế – từ công sở đến lớp học – và gợi mở cho người đọc cách thức để cộng tác cùng AI như một đồng nghiệp, người hướng dẫn và huấn luyện viên cá nhân. Quan điểm của Mollick hoàn toàn không phải là chọn giữa AI hay con người, mà là học cách tư duy và làm việc cùng AI một cách thông minh và nhân văn – một “trí tuệ đồng hành” (co-intelligence).

Điểm nổi bật của cuốn sách là cách Mollick tiếp cận chủ đề AI thông qua những ví dụ rõ ràng, sống động và gần gũi. Độc giả không chỉ đọc những phân tích lý thuyết mà còn được chứng kiến AI đang được triển khai trong thực tế, ảnh hưởng lên cách chúng ta học tập, sáng tạo và đưa ra quyết định hàng ngày. Điều đặc biệt là thay vì cảnh báo ai đó về việc sẽ bị thay thế bởi máy móc, Mollick đặt trọng tâm vào năng lực học hỏi và thích nghi của con người, cũng như khả năng ta sở hữu để định hình AI trở nên hữu ích và đáng tin cậy hơn.

Co-Intelligence, vì thế, không đơn thuần là một cuốn sách giới thiệu công nghệ mà là một lời hiệu triệu, thúc giục chúng ta tiếp cận AI một cách chủ động, thận trọng nhưng đầy hy vọng. Mollick cảnh tỉnh rằng trong khi AI mang lại sức mạnh khổng lồ, chính con người mới là yếu tố then chốt quyết định cách dùng sức mạnh ấy. Sự khác biệt không nằm ở việc có hay không AI, mà nằm ở việc chúng ta sẽ sử dụng AI để làm gì. Điều đó đòi hỏi kỹ năng đánh giá thông tin, đặt câu hỏi đúng, hiểu giới hạn của công nghệ và trên hết là giữ lấy nhân tính trong từng quyết định.

Thông điệp xuyên suốt trong cuốn sách cũng là lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc: chúng ta không thể đứng ngoài dòng chảy phát triển của AI. Từ cá nhân đến tổ chức, từ giáo viên đến lãnh đạo doanh nghiệp, tất cả sẽ phải đối mặt với thực tế AI đang thay đổi cách thế giới vận hành. Việc chuẩn bị cho điều đó không nhất thiết phải bắt đầu bằng lập trình hay hiểu thuật toán, mà là bắt đầu bằng sự mở lòng, suy nghĩ phản biện và tinh thần sẵn sàng học hỏi.

Đây là một cuốn sách mà bất cứ ai đang tự hỏi về vị trí của mình trong tương lai đầy AI nên đọc. Nó không cung cấp một bản đồ cố định, nhưng đưa ra một la bàn định hướng – giúp bạn hiểu điều gì sắp tới, tại sao nó quan trọng và bạn có thể làm gì để tận dụng AI đúng cách. Với lối viết mạch lạc, dễ hiểu cùng lượng thông tin thiết thực và thái độ tích cực, Mollick đã giúp mở ra một góc nhìn mới mẻ về tương lai – không phải là tương lai máy móc thay thế con người, mà là nơi con người và AI cùng nhau phát triển, sáng tạo và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Sống chung với AI không còn là lựa chọn, mà là hiện thực – và cách ta sống chung sẽ quyết định tương lai của chính chúng ta.