Sách gì thế

“Người chết không thể nói, nhưng cơ thể họ luôn biết cách kể lại tất cả.” Đó là tinh thần xuyên suốt trong cuốn sách “Tử Thi Kể Chuyện” của bác sĩ pháp y Ueno Masahiko, người đã có hơn ba thập kỷ làm việc với xác chết – không phải như vật thể, mà như một nhân chứng sống động của những câu chuyện chưa được kể. Từ góc nhìn chuyên môn nhưng giàu tính nhân văn, ông đã đem đến cho độc giả một cái nhìn cận cảnh, thực tế và đầy suy tư về công việc tưởng như chỉ gắn liền với dao mổ và phòng lạnh.

Nhiều người đến với cuốn sách chỉ với sự tò mò về ngành giám định pháp y – một chủ đề được gợi mở phần nào qua các bộ truyện trinh thám hay phim truyền hình. Nhưng điều giữ chân họ lại chính là góc nhìn thấm đẫm nhân tính: mỗi xác chết đều là một con người đã từng sống, yêu thương, khổ đau. Một độc giả đã bày tỏ rằng: “Giải phẫu để tìm ra nguyên nhân tử vong không phải là điểm kết thúc. Mỗi người đều có một đời sống, một hoàn cảnh, và người thân để lại. Pháp y không chỉ là tìm ra sự thật, mà còn là cách tôn trọng nhân phẩm ngay cả khi người đó đã không còn sống.”

Cuốn sách gây ấn tượng không chỉ bởi các chi tiết pháp y sắc sảo – như việc một sợi tóc có thể cho biết vô số thông tin – mà còn bởi cách Ueno kể lại những ca bệnh thực tế từng khiến ông trăn trở. Từ vụ cháy ở khách sạn New Japan, tai nạn hàng không của hãng All Nippon hay tai nạn đường sắt ở Mikawashima, từng chi tiết được thuật lại không nhằm gây sốc mà để cho thấy sự thật nhiều khi vượt xa trí tưởng tượng. Những vụ án này khiến người đọc hiểu rằng, pháp y không chỉ giúp tìm ra kẻ thủ ác, mà còn là chốt chặn cuối cùng để công lý không bị bỏ quên.

Tuy nhiên, một số độc giả cũng phản ánh rõ những điểm trừ của tác phẩm. Do được viết vào cuối thập niên 80, sách không tránh khỏi sự lạc hậu về mặt tư tưởng, đặc biệt là khi tác giả đề cập đến các vấn đề nhạy cảm như người chuyển giới hay định kiến giới. Một số mô tả đã khiến người đọc hiện đại cảm thấy khó chấp nhận, cho thấy ranh giới mong manh giữa việc phản ánh thực tế và sự vô tình tiếp tay cho khuôn mẫu lỗi thời.

Tuy vậy, “Tử Thi Kể Chuyện” vẫn giữ được giá trị to lớn về mặt thông tin và cảm xúc. Với kết cấu từng chương ngắn gọn, dễ đọc, độc giả có thể tiếp cận kiến thức pháp y một cách nhẹ nhàng mà không cần nền tảng y học. Những vụ án tưởng như vô lý, những người chết bất thường, những sự thật được hé lộ sau lớp da, vết thương, khí độc… tất cả được thuật lại như một cuộc đối thoại thầm lặng giữa người sống và người đã khuất.

Không ít người từng nghĩ pháp y chỉ đơn thuần là xác định nguyên nhân cái chết. Nhưng sau khi đọc xong cuốn sách, họ nhận ra, đó còn là công việc đầy trách nhiệm và sự cân nhắc giữa luật pháp, y học và đạo đức con người. Bởi mỗi lần cầm dao mổ, người giám định viên không chỉ đối mặt với thi thể, mà còn với nỗi đau, sự thật bị che giấu và đôi khi là những bất công chưa được nói thành lời.

“Người chết là nhân chứng trung thực nhất” – câu nói tưởng như đơn giản lại trở thành bản lề cho toàn bộ tác phẩm. Nó nhắc nhở rằng, sự thật luôn tồn tại, dù im lặng. Và chính những người làm nghề pháp y, như tác giả, đã trở thành cầu nối để tiếng nói ấy vang lên. Với tất cả những gì đã thể hiện, “Tử Thi Kể Chuyện” xứng đáng là một trong những tác phẩm không thể bỏ qua đối với những ai muốn hiểu về giá trị của sự thật, sự sống và cái chết – theo cách chân thực và nhân văn nhất.